Στη Μόσχα το ρολόι έδειχνε πρώτες ώρες της 9ης Μαΐου 1945 όταν η γερμανική στρατιωτική ηγεσία υπέγραψε ενώπιον των αντιπροσώπων των αντιχιτλερικών δυνάμεων την Πράξη για την άνευ όρων συνθηκολόγηση. Αυτό το κοσμοϊστορικό γεγονός σημάδεψε το τέλος της μισάνθρωπης ιδεολογίας του φασισμού – ενός τέρατος που κατέστρεψε εκατομμύρια ζωές και προκάλεσε ανυπόφορα βάσανα.
Η συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης στη Νίκη ηταν καθοριστική. Η έκβαση του πολέμου κρίθηκε στις μάχες της Μόσχας, του Λένινγκραντ, του Στάλιγκραντ, του Κουρσκ. Η πιο αιματηρή, εκείνη του Στάλιγκραντ, διήρκησε από τον Ιούλιο 1942 έως τον Φεβρουάριο 1943 και στοίχισε στον Κόκκινο Στρατό 1.130.000 ανθρώπους (μαζί με τραυματίες), ενώ οι απώλειες του «άξονα» ανήλθαν στο 1,5 εκατ. Αυτή η μάχη σημάδεψε την αρχή του τέλους του Γ’ Ράιχ. Το ιερό όνομα της σοβιετικής πόλης πήραν πλατείες και λεωφόροι σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Γενικότερα, το 1941-1945 ο Κόκκινος Στρατός διέλυσε πάνω από 600 εχθρικές μεραρχίες (508 από αυτές - γερμανικές) τσακίζοντας τη ραχοκοκαλιά του φασισμού. Από τις συνολικές γερμανικές απώλειες των 13,4 εκατ. ανθρώπων τα 10 εκατ. καταγράφηκαν στο ανατολικό μέτωπο όπου το Γ’ Ράιχ έχασε και τα τρία τέταρτα των εξοπλισμών του. Αλλά και η θυσία της ΕΣΣΔ στο βωμό της Νίκης ήταν πρωτόγνωρη – 27 εκατ. ζωές. Η χώρα έχασε κάθε 7ο πολίτη της, ενώ η Μεγάλη Βρετανία – έναν στους 127, οι ΗΠΑ – έναν στους 320.
Οι αριθμοί αυτοί εξηγούν τι σημαίνει για του Ρώσους η Ημέρα της Νίκης, αυτή η «εορτή με δάκρυα στα μάτια».
Θυμόμαστε και τους Έλληνες που είπαν το «Όχι» στους εισβολείς. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους, ο ελληνικός λαός δεν έσκυψε το κεφάλι του μπροστά στον εχθρό. Έδειξε το μεγαλείο του, το σθένος, την ακλόνητη βούλησή του, ξεσηκώνοντας έτσι τους Ευρωπαίους αντιφασίστες. Τα επετειακά μετάλλια για τα 75 χρόνια της Νίκης απονεμήθηκαν φέτος με Διάταγμα του Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στον Μίκη Θεοδωράκη, τον Κάρολο Παπούλια και τον Μανώλη Γλέζο, λίγο πριν τον θάνατό του. Στο πρόσωπό τους τιμάμε όλην την Ελληνική Εθνική Αντίσταση. Δίπλα στους Έλληνες αδελφούς πολεμούσαν εδώ και δεκάδες σοβιετικοί που δραπέτευσαν από στρατόπεδα συγκέντρωσης. Είμαστε ευγνώμονες στην Ελλάδα για τη διατήρηση των σοβιετικών τάφων και μνημείων. Κάθε χρόνο χιλιάδες απόγονοι σοβιετικών και Ελλήνων μαχητών συμμετέχουν στο «Αθάνατο Τάγμα» δίνοντας δυνατό παρόν στους δρόμους ελληνικών πόλεων και κρατώντας τα πορτραίτα των βετεράνων.
Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος ήταν η τιτάνια μάχη της ζωής κατά του θανάτου. Ο ναζισμός έβλεπε τους λαούς ως μια ανθρώπινη μάζα, ως «υλικό» για τα θηριώδη σχέδιά του. Στο επίκεντρό του ήταν το δόγμα της έμφυτης ανισότητας των εθνών, του διαχωρισμού της ανθρωπότητας σε δυο φυλές – των άρχοντων και των δούλων.
Μπροστά σε αυτήν την απειλή η ΕΣΣΔ, η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ, μπόρεσαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Στη Ρωσία διατηρούμε τη μνήμη για εκείνο το αδελφικό πνεύμα, για την υλική βοήθεια στον Κόκκινο Στρατό, τις νηοπομπές της Αρκτικής, τους Γάλλους πιλότους του σμήνους «Νορμανδία-Νέμαν», τη συνάντηση των σοβιετικών και αμερικανικών στρατευμάτων στον ποταμό Έλβα.
Δυστυχώς, σήμερα κάποιοι επιθυμούν να ξεχάσουν εκείνη την λαμπρή σελίδα της συνεργασίας μας. Δημιουργούν κακόβουλα ψευδείς ερμηνείες της ιστορίας, υπονομεύουν τον ρόλο της ΕΣΣΔ, αποσιωπούν τις επιτυχίες του Κόκκινου Στρατού. Ανακηρύσσουν την φασιστική Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση ως «συνένοχους» για την έναρξη του πολέμου. «Ξεχνούν» την φασιστική ιδεολογία της φυλετικής ανωτερότητας. Ενώ ακόμα και στα χρόνια του «ψυχρού πολέμου» κανείς δεν τόλμησε να αμφισβητήσει τη μέγιστη συμβολή της ΕΣΣΔ ως κύριας δύναμης που έσωσε την Ευρώπη.
Οι κυνικές πολιτικές αναθεωρητισμού αποτελούν προσβολή στον μαζικό ηρωισμό του πολυεθνικού σοβιετικού λαού, στη μνήμη των εκατομμυρίων προγόνων μας που έπεσαν στις μάχες, εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, πέθαναν από την πείνα και φρικτά βασανιστήρια. Οι παραποιητές της ιστορίας προφανώς καθοδηγούνται από την επιθυμία να αποκρύψουν το γεγονός ότι ορισμένες δυτικοευρωπαϊκές χώρες εφάρμοζαν την «πολιτική κατευνασμού» του Χίτλερ και ήθελαν να κατευθύνουν την επιθετικότητά του προς τη Μόσχα.
Η φωτιά της ιστορικής αλήθειας όμως δεν θα σβήσει. Η Δίκη της Νυρεμβέργης χάραξε οριστικά τη γραμμή ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Σήμερα δεν έχουμε δικαίωμα να ξεχάσουμε τα διδάγματα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Είναι απαράδεκτες οι βεβηλώσεις και κατεδαφίσεις τάφων και μνημείων σοβιετικών στρατιωτών και αξιωματικών στην Ανατολική Ευρώπη, όπως στην Πράγα την παραμονή της 75ης επετείου της Νίκης, οι πορείες συνεργών των Waffen-SS στη Λετονία και την Εσθονία, οι πομπές νεοναζιστών στην Ουκρανία, όπου ως γιορτή ανακηρύχθηκε η ημέρα ίδρυσης του φιλοναζιστικού Ουκρανικού Επαναστατικού Στρατού, γνωστού για τη γενοκτονία δεκάδων χιλιάδων Ουκρανών, Λευκορώσων, Ρώσων, Πολωνών και Εβραίων. Σε αυτήν την σείρα είναι και τα ψηφίσματα του Ευρωκοινοβουλίου, που ενθαρρύνουν τέτοια φαινόμενα ταυτίζοντας τα θύματα του πολέμου με τους θύτες.
Ταυτόχρονα, όμως, σε ετήσια βάση η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καυτιριάζει τον εκθειασμό του ναζισμού και ρατσισμού. Πέρυσι το αντίστοιχο ψήφισμα προωθήθηκε από 62 χώρες, υπέρ τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των 133 κρατών, κατά ψήφισαν μόνο η Ουκρανία και οι ΗΠΑ, ενώ οι χώρες-μέλη της ΕΕ απείχαν. Σε αντίθεση με την αηδιαστική θέση της Ευρωβουλής, το εν λόγω ψήφισμα σηματοδοτεί τη πραγματική παγκόσμια αντιμετώπιση του ναζισμού.
Σήμερα το κοινό καθήκον όλων μας είναι να θυμόμαστε ότι τα διδάγματα του πολέμου είναι γραμμένα με το αίμα των λάων. Στον Χάρτη του ΟΗΕ αναφέρεται ως θεμελιώδης στόχος η προστασία μελλοντικών γενιών από τη φρίκη του πολέμου. Το 1945, παρά τις ιδεολογικές διαφορές, οι νικήτριες χώρες συμφώνησαν για ένα συλλογικό σύστημα ασφαλείας, για τις αρχές της ειρήνης, της ισότητας και της κυριαρχίας των κρατών. Και στις ημέρες μας χωρίς τη καλόπιστη συνεργασία των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας ο κόσμος δεν μπορεί να είναι σταθερός.
